|
|
Voorstel
(305-85)
De nota financiële bestaanszekerheid en schuldhulpverlening
vast te stellen.
Inleiding
De u voorliggende nota is het voorgestelde beleid over
financiële bestaanszekerheid en (het plan voor) de
schuldhulpverlening in gemeente Waterland.
Bestaansonzekerheid, armoede en schuldenproblematiek zijn
aanhoudende, complexe en nauw verbonden vraagstukken. Met
deze nota vliegen we deze integraal aan. In deze nota
presenteren wij u de ontwikkelingen in het beeld op armoede
in Nederland, Waterlandse armoede-situatie, de regelingen
die wij hebben, het gebruik daarvan en de vraagstukken en
knelpunten die daarin in de laatste vier jaar aan het licht
zijn gekomen. Het college is terughoudend met extra uitgaven
en daarom zijn in de voorliggende nota geen voorstellen tot
herziening of uitbreiding van de minimaregelingen gedaan.
Elke vier jaar moeten gemeenteraden het beleid omtrent
schuldhulpverlening opnieuw vaststellen; dit is een
verplichting onder artikel 2 van de Wet gemeentelijke
schuldhulpverlening (Wgs). Dit heeft voor het laatst in 2021
plaatsgevonden.
Argumenten
1.1. De
nota biedt opties en overzicht over (de ontwikkelingen in)
het domein.
De nota licht de raad in over de ontwikkelingen in het
bestaanszekerheidsdomein en is hoofdzakelijk informatief van
aard. Het geeft inzage in wat we doen en wat we zien,
inclusief de problemen waar we tegen aanlopen en de
oplossingen die daarvoor geschikt zijn.
1.2. Wij
hebben de Adviesraad Sociaal Domein om advies gevraagd over
deze nota en hun advies
gebruikt.
Deze nota is in mei door de Adviesraad Sociaal Domein in
behandeling genomen, waaruit een schriftelijk advies volgde
(zie bijlage). Wij hebben het advies bestudeerd en waar
mogelijk verwerkt, in het bijzonder met betrekking tot het
inzetten van maatregelen om de bekendheid van ons beleid te
vergroten, het in stand houden van de kindregelingen
(Jeugdfonds) en het (beginnen met het) aansluiten bij
Geldfit.
1.3. Het vaststellen van deze nota is een wettelijke
verplichting.
De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening schrijft (sinds
2021) voor dat de raad elke vier jaar een nota over (het
plan voor) de schuldhulpverlening moet vaststellen. Dit
heeft toentertijd plaatsgevonden. Waterland nadert het einde
van deze wettelijke termijn.
1.4. De nota heeft geen financiële consequenties.
De nota biedt opties en perspectief voor als de financiële
situatie verandert. Met deze nota komt het college het
verzoek van de raad tot terughoudendheid in de bestedingen
in het sociaal domein tegemoet, en doet niet het voorstel
tot het invoeren van (een deel van) deze opties.
Kanttekeningen
1.1. Bepaalde gepresenteerde beleidsopties zijn niet direct
uitvoerbaar.
Het uitkeren zonder aanvraag is een zaak die momenteel nog
in verschillende gemeenten in de pilotfase is. Naar
verwachting ronden de experimenten hierover pas over twee
jaar af. Het is waarschijnlijk dat de (directe) mogelijkheid
hiertoe niet in de periode waarin deze nota geldig is aan de
orde komt. We hebben deze opgenomen omdat dit enerzijds
mogelijk tegen verwachting in eerder mogelijk kan worden, en
anderzijds op indirecte/incomplete wijze (Gemeentepolis) wél
in kunnen regelen.
1.2. De gepresenteerde – maar niet voorgestelde –
beleidsopties zijn momenteel niet gedekt.
De raad heeft de mogelijkheid om per amendement
beleidsopties uit bijlage 1 in te voeren. Het praktisch
uitvoeren van de meeste opties is naar verwachting
onproblematisch. Er is echter géén financiële dekking voor
deze maatregelen voorhanden. Deze opties zijn opgenomen
zodat de raad bij een veranderde financiële situatie
hierover kan beschikken.
1.3. In de nabije toekomst wordt het
bestaanszekerheidsbeleid vanuit het Rijk verder gekaderd.
Al enige tijd bestaat er in het bestaanszekerheidsdebat de
discussie over of het mogelijk is om door het land een
basisniveau aan minimaregelingen in te voeren. Dit is
tijdens het Kamerdebat om de Participatiewet in Balans ook
door de (inmiddels demissionaire) staatssecretaris (Nobel)
toegezegd. Door politieke ontwikkelingen, hoofdzakelijk de
Voorjaarsnota 2025 (Rijk) en de val van het kabinet,
heeft dit vertraging opgelopen. De Kamer heeft zich
vervolgens tijdens de stemming over het wetsvoorstel
Participatiewet in Balans ook uitdrukkelijk uitgesproken
over een basisniveau. Het is onduidelijk wanneer exact dit
gerealiseerd gaat worden en wat dit basisniveau behelzen
gaat, maar het is zeer waarschijnlijk dat de regelingen en
daarmee het bestaanszekerheidsbeleid daardoor tussentijd zal
moeten worden herzien om hieraan te conformeren.
Financiële toelichting
Het College doet met deze nota geen voorstellen voor
wijzigingen in het beleid omtrent financiële
bestaanszekerheid en schuldhulpverlening. Beleidsopties met
financiële gevolgen worden in bijlage 1 gepresenteerd; deze
zijn momenteel niet gedekt.
Communicatie
In de nota wordt beschreven dat er momenteel ingezet wordt
op meer communicatie over zowel het bestaanszekerheidsbeleid
en de minimaregelingen als het schuldhulpverleningsaanbod.
Het gaat hier om een combinatie van folders, flyers en
posters op vindplekken, publicaties en digitale informatie
(Wegwijzer Waterland, social media, Geldfit na aansluiting).
|
|