 |
In 2024 opende Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier
een nieuwe rioolwaterzuivering volgens de nieuwste
technieken, werd een gemaal opgeleverd dat essentieel is
voor de ontwikkeling van Stationskwartier Dijk en Waard,
werden acht kilometer aan regionale keringen verbeterd, zes
kilometer aan natuurvriendelijke oevers aangelegd en drie
vismigratievoorzieningen opgeleverd. En dat alles in een
heel nat jaar waarin de gemalen op volle toeren draaiden. De
jaarrekening, met een exploitatieoverschot van 2,2%, werd
door het Algemeen Bestuur op woensdag 28 mei 2025 unaniem
goedgekeurd.
Nu er in 2025 nauwelijks regen is gevallen, is het al bijna
niet meer voor te stellen hoe nat 2024 was. Het jaar begon
met hoogwater in het IJssel- en Markermeer - met een actieve
crisisorganisatie die al voor Kerst was opgeschaald - waarna
nog veel meer neerslag volgde. In de eerste zes maanden was
alleen maart droger dan normaal; in april en mei was het
alweer kleddernat. Noodpompen moesten geplaatst worden.
Hoewel er zeker sprake is geweest van wateroverlast, wordt
toch geconcludeerd dat het watersysteem de hoeveelheid
neerslag aankon. Uiteindelijk kwam het waterpeil in de
sloten weer op streefpeil.
Voorbereiden op de toekomst
Klimaatverandering in combinatie met
nieuwe wet- en regelgeving zorgen voor steeds complexere
vraagstukken. Zo bezorgt de aanscherping van de Europese
normen voor stedelijk water voor aanvullende technologische,
organisatorische en financiële uitdagingen. Dit opgeteld bij
invoering van de Omgevingswet en de noodzaak
rioolwaterzuiveringen uit te breiden en te vernieuwen, vergt
veel van de organisatie. Daarbij wordt bij strategische
vragen over water-en-bodem-sturend evenals klimaatadaptatie
door externen een beroep gedaan op de expertise van het
waterschap.
Waterkwaliteit in de belangstelling
Nederland heeft zich gecommitteerd aan hoge eisen voor de
waterkwaliteit, maar de doelen voor 2027 blijken lastig te
halen. De Kader Richtlijn Water (KRW) stond ook in Hollands
Noorderkwartier in de belangstelling: in februari boden zo'n
honderd agrariërs een pamflet aan met negen gewenste
wijzigingen op het gebied van zogeheten nutriënten
(ongewenste voedingsstoffen) in het water. Later bleek de
verboden stof dinoterb aangetroffen in het oppervlaktewater.
Dit zorgde in de pers voor ophef en verwarring. Voor de
organisatie betekende dit veel uitzoekwerk. Onderzoek van
Deltares leverde geen duidelijk aanwijsbare bron op.
Intussen heeft HHNK ook niet stil gezeten. Op van basis van
een eerder uitgevoerde quickscan door de Universiteit van
Utrecht, besloot het Algemeen Bestuur tot een aanvullend KRW
impulsprogramma. Om de gewenste doelen binnen bereik te
houden.
Nieuw gemaal en nieuwe zuivering
De gemeente Dijk en Waard werkt nu hard aan een
spoorwegonderdoorgang, maar daarvoor werd eerst een nieuw
gemaal gebouwd. De waterloop langs de spoorlijn moest worden
omgeleid voor de aanleg van de onderdoorgang. De
samenwerking tussen gemeente en HHNK resulteerde in het
nieuwe gemaal 'de Waardse Dijk' dat ook de polder
Heerhugowaard klimaatrobuust maakt. In Oosthuizen werd in
juli een nieuwe rioolwaterzuivering opgeleverd die
gebruikmaakt van de Nereda-techniek; een innovatieve
technologie voor biologische afvalwaterzuivering met een
lager energiegebruik.
Versterking, toetsing en innovatie
Dankzij het programma 'Verbetering
Boezemkades' voldoet inmiddels het merendeel van de
regionale dijken, zoals de dijken rondom polders, aan de
veiligheidsnorm. Dit jaar werd acht kilometer opgeleverd. In
de afgelopen twaalf jaar zijn daarnaast alle regionale
keringen getoetst op veiligheid en is in beeld waar
versterking – op termijn - nodig is. Voor de inspectie van
dijken worden ook nieuwe technieken onderzocht en
ontwikkeld. In februari ontving HHNK de Waterinnovatieprijs
voor 'Scheuren in dijken detecteren met behulp van
Artificiële Intelligentie'. Dronebeelden worden via
getrainde algoritmes geanalyseerd om zo de fysieke
beoordeling door inspecteurs te ondersteunen.
Exploitatieoverschot
Voor 2024 is 9,8 miljoen meer begroot
dan uiteindelijk is uitgegeven. Daar is niet één duidelijke
reden voor aan te wijzen. Er is op veel posten net wat
minder uitgegeven dan was begroot. Zo zijn de prijzen op de
energiemarkt al tijden instabiel en in 2024 pakte dat
voordeling uit voor HHNK. Daarbij zijn niet alle vacatures
vervult en soms niet uitgezet. Door veel nieuwe medewerkers
en interne doorstroming is de capaciteit om collega's op
nieuwe functies in te werken te beperkt. Maar door de
openstaande vacatures is ook werk blijven liggen en daarmee
geld niet uitgegeven. Het overschot van 2,2% wordt
toegevoegd aan de reserves. Volgens portefeuillehouder Simon
Ruiter een logisch besluit: "Vanwege tekorten in voorgaande
jaren een verstandige aanvulling want ook de toekomst blijft
uiterst onzeker."
|
 |