|
|
Wie langer dan 48 uur opgenomen en beademd is geweest op de
intensive care, kan te maken krijgen met het post-intensive
care-syndroom (PICS); een verzameling van psychische,
cognitieve en lichamelijke klachten. Voedingstudenten Merel
Kemna (uit Assendelft) en Melissa de Jong (uit Marken) ontwikkelden een stappenplan voor
diëtisten die patiënten met PICS behandelen. En met succes:
met hun afstudeeronderzoek wonnen ze de tweede prijs in de
Nestlé Scriptieprijs voor Voeding en Diëtetiek.
Tot 2020 belandden jaarlijks circa 86 duizend mensen op de
intensive care. Naar schatting ondervond ruim 30 procent van
de overlevenden naderhand langdurige klachten, waaronder
vermoeidheid, gewrichtspijn, lichamelijke zwakte, maar ook
angst, geheugenverlies en posttraumatische stressstoornis.
Deze klachten worden aangeduid als PICS. “Vanuit de
fysiotherapie is er in 2018 het REACH-programma gestart”,
vertelt Merel Kemna. “Dat is erop gericht om verschillende
disciplines samen te brengen en de juiste zorg te bieden aan
PICS-patiënten.”
De volgende stap was het ontwikkelen van een soortgelijk
programma voor diëtisten”, vult Melissa de Jong aan. In
vakjargon heet dat een zorgpad: een soort stappenplan voor
diëtisten om deze patiëntengroep te behandelen. En dat is
hard nodig: 60 procent van de patiënten die langer dan 48
uur beademd zijn op de IC, raakt ondervoed. “Patiënten
verliezen niet zozeer vetmassa, maar vooral spiermassa”,
zegt Merel. “Een verminderde spiermassa betekent een minder
goed en langzamer herstel. Daarom is het belangrijk dat deze
patiënten voldoende en de juiste voeding krijgen in
combinatie met fysiotherapie om hun spierkracht optimaal op
te bouwen.”
Houvast
Merel en Melissa kennen elkaar al sinds de introductieweek
van de opleiding en zijn tijdens hun studie samen
opgetrokken. “Toen dit afstudeeronderwerp aan ons werd
voorgelegd, keken we elkaar aan en wisten het meteen.” En zo
gingen ze in september 2019 aan de slag om het zorgpad
diëtetiek PICS te ontwikkelen. Melissa: “Patiënten die
ontslagen worden uit het ziekenhuis, krijgen niet altijd de
zorg die nodig is voor hun lichamelijke, cognitieve en
psychische klachten. Een zorgpad biedt houvast voor
betrokken behandelaars. Dat helpt om deze patiënten niet uit
het oog te verliezen en hun zo goed mogelijke zorg te
bieden.” Anno 2020 is de urgentie alleen maar duidelijker:
door COVID-19 belanden veel meer mensen aan de beademing op
de IC.
Compact
Melissa en Merel voerden literatuurstudie uit en
interviewden 17 diëtisten in ziekenhuizen en
eerstelijnspraktijken in Amsterdam en omstreken. “Diëtisten
in het veld gaven aan dat ons zorgpad voor PICS nagenoeg
compleet is. Maar ze gaven ook aan dat het in de praktijk
onhaalbaar is.” Melissa: “Ik werk inmiddels in het AMC als
diëtist en zie met eigen ogen waarom: in ziekenhuizen hebben
we weinig tijd per patiënt. Diëtisten voeren de basale
diagnostiek wel uit, maar voor nader onderzoek dat nodig is
om diëtistische zorg voor PICS te bieden, is geen ruimte.”
Merel: “Ik werk in een eerstelijnspraktijk. Daar is iets
meer tijd, maar ook hier kan het zorgpad niet volledig
worden uitgevoerd. De vraag uit de beroepspraktijk is
duidelijk: vervolgonderzoek is nodig om het zorgpad
compacter en haalbaarder te maken.”
Trots
De opleiding nomineerde het onderzoek voor de Nestlé
Scriptieprijs voor Voeding en Diëtetiek. Docent-begeleider
Annemarie Both-Zuur: “Merel en Melissa zijn zeer
professioneel en gestructureerd te werk gegaan en hebben een
duidelijk en praktisch document opgesteld om PICS sneller te
kunnen signaleren en behandelen. Ik vond het fijn om met ze
samen te werken en ik verwacht dat ze een mooie carrière
tegemoet gaan in de diëtetiek.” Tijdens hun
diploma-uitreiking hoorden Merel en Melissa dat ze waren
genomineerd. “We hadden niet verwacht dat we zo ver zouden
komen”, zegt Merel. “We mogen echt trots zijn op deze tweede
prijs.”
|
|
